Rotteck Gymnasium, Freiburg

Praktisch, functioneel en zuinig: naar het voorbeeld van Le Corbusier ontstond in de jaren 1970 onder andere het Rotteck-Gymnasium in Freiburg. Een gebouw met twee verdiepingen en heel wat grillige vormen, maar ook raampartijen die een hele verdieping hoog zijn om de centrale hal te verlichten. Tot slot is er ook nog een twee verdiepingen tellende, vierkante toren met klaslokalen.

De afdruk van de gebruikte balkbekisting gaf mee vorm aan de uitstraling van de betongevel en ook binnen werd de sfeer vooral bepaald door het sierbeton. De architectonische toewijding van Architektengruppe 4, die de school ooit heeft ontworpen, was ambitieus en toekomstgericht, “maar voor de scholieren was het te grijs”, betreurt Reinhard Böwer van Böwer Eith Murken Architekten uit Freiburg. Met een goedbedoelde schilderactie probeerden de scholieren wat kleur in het gebouw te brengen.

Toch was de indruk die Reinhard Böwer kreeg bij zijn eerste bezoek aan het renovatieproject, even somber als het verouderde gebouw zelf. In de loop der tijd werden ook hier en daar door ongelukjes wat hoeken en kanten beschadigd. Krassen en spijkers lieten ongewenste sporen na in de wanden en talrijke zwarte schoenafdrukken ontsierden de plint van het gebouw. Het beton brokkelde af, wapeningsijzers lagen bloot. Over het algemeen waren er te weinig reflecterende oppervlakken waardoor meteen te veel van het invallende licht werd geabsorbeerd. De ouderdomstekenen verduisterden de lokalen nog meer. De hoopvolle geest van het oorspronkelijke vormgevingsidee was veranderd in een sombere doelmatigheid. Vandaag ontvangt de school haar pupillen met een frisse witte kleur. Het bestaande gebouw werd door de architecten gerenoveerd en kreeg een nieuwe schil met een gevelisolatiesysteem. De gevel, nu gepleisterd en afgewerkt in zacht wit, straalt de frisse elegantie uit van het klassieke modernisme. De donkere banden uit hout en aluminium die voor de ramen zijn aangebracht, geven een mooi contrast. In de lokalen bleef alles bij het oude, tenminste wat de vorm betreft. De oorspronkelijke kleurstelling werd met een paar eenvoudige ingrepen gemoderniseerd om zo de kille, grijze indruk om te vormen tot een warme elegantie. Zo kreeg het gereinigde sierbeton eerst een witte grondlaag die vervolgens grijs werd geschilderd met lazuurverf zodat de lichte ondergrond nu vrolijke lichtreflecties doorheen de niet-dekkende bovenste laag laat komen, zonder dat het specifieke karakter van het sierbeton verloren gaat. Panelen en deuren uit eikenhout creëren warme accenten die afsteken tegen de ruwe, sobere oppervlakken “zodat de ruimtes nu in hun geheel gracieus overkomen in plaats van eenvoudig”, verklaart Böwer.

De donkergrijze metaalelementen aan de plafonds werden vervangen door witte akoestische panelen die het geluid dempen en het invallende licht reflecteren. Geolied industrieel parket geeft de klaslokalen een huiselijke sfeer en een meer waardevolle indruk in vergelijking met vroeger. Glazen wanden verbinden de ruimtes in plaats van ze te scheiden. In het kader van de renovatie pasten de ontwerpers ook de verschillende lokalen aan de moderne pedagogische vereisten aan. De lokalen waarin natuurwetenschappen wordt onderwezen kregen een nieuwe inrichting, net als de vleugel met de administratie. Bovendien ontstond binnen de bestaande ruimte ook een nieuwe gemeenschappelijke eetruimte. Glazen scheidingswanden naar de aangrenzende aula geven deze ruimtes een uitgestrekte indruk en betrekken de scholieren ook tijdens de middagpauze bij het schoolleven rondom hen. Kamerhoge vitrines waarin de kunstwerken uit verschillende cursussen worden tentoongesteld, zorgen verder voor een ontspannen sfeer. In de aula bieden nieuw ingerichte recreatiezones de scholieren de mogelijkheid om, wanneer hier geen evenementen plaatsvinden, even te pauzeren. Deze nieuwe oplossingen hebben van deze grijze berg beton stap voor stap een nieuw gebouw gemaakt dat na een driedelige renovatiefase eindelijk geworden is, wat een school idealiter zou moeten zijn: een plaats waar het leuk is om te leren.